Nadmanganian potasu w dezynfekcji wody
Nadmanganian potasu to silny środek utleniający, który znajduje zastosowanie m.in. w medycynie, chemii analitycznej i uzdatnianiu wody. W przeszłości był również stosowany do dezynfekcji wody pitnej, ale obecnie to zastosowanie jest dostępne tylko w niektórych regionach świata.
Właściwości fizykochemiczne nadmanganianu potasu
Nadmanganian potasu występuje w postaci ciemnofioletowych i czarnych kryształów lub jako czarno-szary proszek. Łatwo rozpuszcza się w wodzie, tworząc roztwór o barwie od jasnoróżowej do fioletowej, w zależności od stężenia.
Powstały roztwór nie jest stabilny i rozkłada się do MnO(OH)2 pod wpływem światła lub zanieczyszczeń organicznych. Nadmanganian potasu jest środkiem utleniającym, jego najsilniejsze działanie utleniające występuje przy kwaśnym pH, ale jest również aktywny przy neutralnym i zasadowym pH.
Do czego służy nadmanganian?
Utleniające działanie nadmanganianu jest wykorzystywane w wielu dziedzinach, w tym w gospodarstwach domowych i ogrodach. Ze względu na swoje działanie wybielające i dezynfekujące jest stosowany w praniu, do dezynfekcji akwariów i sprzętu akwarystycznego. Jest również dodawany do basenów w połączeniu z nadtlenkiem, który reaguje z pozostałościami manganu i je neutralizuje.
Nadmanganian potasu w medycynie
W medycynie nadmanganian potasu jest stosowany w leczeniu ran skóry. Drobne otarcia lub owrzodzenia przemywa się słabym roztworem wodnym nadmanganianu potasu. Można również przygotować roztwór do kąpieli, rozpuszczając kilka ziaren nadmanganianu w ciepłej wodzie. Jest on stosowany szczególnie w przypadku grzybicy skóry i paznokci. Sproszkowany nadmanganian potasu jest dostępny w każdej aptece.
Dezynfekujące działanie nadmanganianu
Dezynfekujące działanie nadmanganianu wykorzystywane jest szczególnie na obszarach o obniżonej jakości wody i ograniczonym dostępie do wody pitnej. Stosowany jest również w ogrodach do dezynfekcji wody studziennej. Roztwór nadmanganianu może być również stosowany bezpośrednio na rośliny uprawne jako środek zapobiegający pleśni lub do mycia owoców i warzyw przed spożyciem.
Znaczącą wadą nadmanganianu potasu jest, że stężeniach bezpiecznych do spożycia nie ma wystarczającego działania dezynfekującego. Nie powinien więc być stosowany do uzdatniania wody pitnej. W oświadczeniu Komisji Medycznej UIAA czytamy:
“Nadmanganian nie ma wystarczającego działania dezynfekującego, aby zapewnić przygotowanie bezpiecznej wody lub dezynfekcję środków spożywczych. W stężeniach, które nie wpływają znacząco na smak, jego działanie jest zbyt słabe i nie powinien być stosowany. Niepożądane skutki uboczne obejmują brązowe przebarwienia języka i zębów”.
Uzdatnianie wody pitnej nadmanganianem potasu
Nadmanganian potasu nie jest już stosowany jako środek dezynfekujący, ale nadal można znaleźć jego zastosowanie w uzdatnianiu wody. Skutecznie usuwa jony żelaza i manganu z wody. Jest więc stosowany w niektórych stacjach uzdatniania wody. Nadmanganian potasu jest dozowany do wody, gdzie utlenia żelazo, mangan i siarkowodór.
Powstałe tlenki są następnie filtrowane na odpowiednim złożu. Jest ono zwykle pokryty dodatkową warstwą nadmanganianu potasu w celu wychwycenia nadmiaru nieutlenionych minerałów.
W ten sam sposób nadmanganian utlenia związki organiczne, co przyczynia się do rozkładu niektórych bakterii. Niemniej jednak jego działanie nie jest wystarczające i potrzebna jest inna metoda skutecznej dezynfekcji.